Het Nederlandse recht en het Duitse recht lijken in grote lijnen best veel op elkaar. Toch zijn er ook belangrijke verschillen. Dat hoeft geen probleem te zijn, mits u met deze verschillen rekening houdt. In de praktijk zien we echter regelmatig dat partijen zich hier niet van bewust zijn. Dat kan vervelende (en kostbare) gevolgen hebben voor uw organisatie. Bijvoorbeeld omdat er geen rekening is gehouden met een bepaalde opzegtermijn, waardoor er een schadevergoeding betaald moet worden. Of omdat er in de algemene voorwaarden gekozen is voor de Nederlandse rechtbank als bevoegde rechter, terwijl het veel gunstiger is om in Duitsland te gaan procederen.
Benieuwd wat de belangrijkste verschillen zijn? Advocaat en Rechtsanwältin Vivienne Broeze is zowel advocaat naar Nederlands recht als naar Duits recht. In dit artikel legt zij uit wat de belangrijkste verschillen zijn.
1. De verjaringstermijn van een vordering is in Duitsland korter
Vorderingen kennen een verjaringstermijn. Na het verlopen van deze termijn is het vaak niet meer mogelijk om een vordering gerechtelijk te incasseren. Wel zijn er mogelijkheden om deze verjaring te stuiten, zodat de termijn opnieuw gaat lopen. De regels in Duitsland zijn op dit gebied behoorlijk verschillend dan in Nederland.
Deze verjaringstermijn is in Nederland 5 jaar, en gaat in op het moment dat de betalingstermijn is verstreken. Duitsland kent een kortere verjaringstermijn, namelijk 3 jaar. Deze termijn gaat in aan het eind van het jaar dat de vordering is ontstaan. In Duitsland kan de vordering alleen gestuit worden door het starten van een gerechtelijke procedure. In Nederland is dat veel makkelijker, daar kan met het sturen van een aanmaning de verjaring worden gestuit.
2. Kortere opzegtermijn bij een agentuurovereenkomst naar Duits recht
Heeft u een agentuurovereenkomst met een Duitse handelsagent of leverancier? Dan moet u er rekening mee houden dat de Duitse wet een korte opzegtermijn kent bij het beëindigen van deze overeenkomst. Mocht u dus in het contract hebben afgesproken dat Duits recht van toepassing is, dan kan het dus zijn dat er een kortere opzegtermijn is dan u gewend bent.
Lees meer over internationale agentuurovereenkomsten.
3. Het Duits recht kent ook een verlengd eigendomsvoorbehoud
Het eigendomsvoorbehoud is in veel Europese landen min of meer hetzelfde. Toch kent elk land varianten, zoals ook bij Nederland en Duitsland het geval is. Eén van de belangrijkste verschillen hierbij is dat het Duitse recht ook een verlengd eigendomsvoorbehoud kent. Volgens Nederlands recht bestaat alleen het uitgebreid eigendomsvoorbehoud, waarbij alle goederen (uit meerdere leveringen) eigendom van de leverancier blijven tot alle facturen zijn betaald. Wanneer goederen worden doorverkocht of worden verwerkt in een ander product, vervalt het eigendomsvoorbehoud. Volgens het Duitse recht kunt u deze twee varianten van een verlengd eigendomsvoorbehoud wel afspreken in uw contract.
Lees meer over eigendomsvoorbehoud bij internationale leveringen.
4. De distributieovereenkomst is vastgelegd in de Duitse wet
Wilt u goederen naar Duitsland distribueren? In de Nederlandse wet is er niets vastgelegd over een distributieovereenkomst. Er is daarom veel vrijheid voor het maken van afspraken van bijvoorbeeld de opzegtermijn en de hoogte van een eventuele schadevergoeding. In de Duitse wet is deze vrijheid er niet, en zijn wel wettelijke bepalingen voor de inhoud van een distributieovereenkomst waar u zich aan moet houden.
5. In Duitsland is wel een vonnis nodig om beslag te leggen
Wanneer een debiteur niet betaalt, bestaat er zowel in Duitsland als in Nederland de mogelijkheid om beslag te leggen op eigendommen van deze debiteur. In Nederland bestaat er echter ook conservatoir beslag (ook wel bewarend beslag genoemd), iets wat in Duitsland niet mogelijk is.
Met conservatoir beslag kunt u voorafgaand aan een gerechtelijke procedure alvast beslagleggen op de eigendommen van uw debiteur. Hierdoor kan de debiteur niet snel de eigendommen verkopen of doorsluizen naar een andere bankrekening. Voorwaarde voor het conservatoir beslag is dat er binnen 8 dagen een gerechtelijke procedure wordt gestart. Als tijdens deze procedure de vordering wordt toegewezen, dan wordt het conservatoire beslag omgezet in executoriaal beslag. In dat geval kan de deurwaarder tot executie overgaan.
In Duitsland is er alleen het executoriaal beslag. Er moet eerst een gerechtelijke procedure worden ingesteld en een vonnis worden behaald voordat er beslag kan worden gelegd op de eigendommen van een debiteur.
6. De Duitse curator kan eerder verrichte betalingen terugvorderen
Ook de faillissementswetten in Nederland en Duitsland zijn anders. Wanneer een bedrijf failliet wordt verklaard, wordt er in beide landen een curator aangesteld om het faillissement af te wikkelen. Beide curatoren hebben de mogelijkheid om eerder verrichte betalingen terug te vorderen op basis van de faillissementspauliana (in het Duits is dat de Insolvenzanfechtung), maar waar dit in Nederland maar zelden gebeurt, gebeurt dit in Duitsland best regelmatig.
Er is sprake van faillissementspauliana als een failliete partij voor het uitspreken van het faillissement handelingen heeft verricht waarbij ze wisten dat de andere schuldeisers hiermee benadeeld zouden worden. In Nederland zijn er behoorlijk strenge eisen om hier een beroep op te kunnen doen, in tegenstelling tot het Duitse insolventierecht waar dit een stuk eenvoudiger is. In de praktijk komt het dan ook regelmatig voor dat Nederlandse bedrijven verrast worden door het feit dat een Duitse klant van jaren geleden, failliet wordt verklaard, en de Duitse curator ineens de betalingen van de Duitse klant wil terugvorderen. Meer weten hierover? Lees dan: Duitse klant failliet: mag de Duitse curator betalingen terugvorderen?
7. Gerechtelijke procedures verlopen anders bij de Duitse rechtbank
Een gerechtelijke procedure verloopt anders bij de Duitse rechtbank dan bij de Nederlandse. Zo wordt er in Duitsland vaker nog een schriftelijke ronde ingesteld voordat de rechter een mondelinge zitting plant. Daarentegen wordt er door de Duitse rechter vaak sneller een beslissing genomen na een rechtszitting.
8. In Nederland krijgt de winnaar niet alle proceskosten vergoed
Heeft u een gerechtelijke procedure gestart en wordt u in het gelijk gesteld door de rechtbank? Dan krijgt u in Nederland meestal een lagere vergoeding voor de proceskosten die u heeft moeten maken. In Nederland worden de proceskosten niet volledig vergoed, maar wordt er met behulp van een formule berekend welke kosten u vergoed krijgt. In Duitsland werkt dat anders, daar krijgt u vaak een veel groter deel (bijna alle proceskosten) vergoed. Dit is afhankelijk van de hoogte van uw vordering.
9. In Duitsland worden de griffiekosten verhoogd bij een tegenvordering
Wanneer in Duitsland de tegenpartij een tegenvordering instelt tijdens een gerechtelijke procedure, worden de griffiekosten verhoogd. De zaak wordt hierdoor complexer en dus kost dat meer uren voor de rechtbank. In Nederland heeft een tegenvordering instellen geen invloed op de hoogte van het griffierecht. Daar gelden vaste bedragen waarbij alleen wordt gekeken naar de hoogte van de vordering waarvoor een gerechtelijke procedure wordt gestart.
Meer informatie over het Duitse en Nederlandse recht
Naast de bovengenoemde verschillen zijn er nog meer zaken die behoorlijk anders zijn dan in Duitsland. Vraag daarom altijd advies van een gespecialiseerde advocaat als u in Nederland zaken wilt doen. De advocaten van de Dutch Desk helpen u graag verder wanneer u juridische hulp nodig heeft in Nederland.
Neem gerust contact met ons op voor meer informatie. U kunt vrijblijvend het contactformulier invullen, onze Nederlandse advocaten geven u dezelfde dag nog antwoord. Wilt u liever direct met een advocaat spreken? Neem dan telefonisch contact met ons op, wij verbinden u direct door met een Nederlandse of Duitse advocaat waar u uw zaak aan kunt voorleggen.