Er zijn in de praktijk vele mogelijkheden om een vordering te incasseren. Een middel wat echter minder bekend is, is de mogelijkheid om een voorlopige voorziening aan te vragen. Dit kan tijdens een procedure of tegelijkertijd met het starten van een procedure. Het aanvragen van een voorlopige voorziening gebeurt bij de rechter waar de hoofdprocedure ook aanhangig is.
Voor de liefhebber: in artikel 223 van het Nederlandse procesrecht is de mogelijkheid geregeld dat tijdens een aanhangig geding, iedere partij kan vorderen dat de rechter een voorlopige voorziening zal treffen voor de duur van dat geding. Voorwaarde is dat er sprake is van een spoedeisend belang en dat deze vordering samenhangt met de hoofdvordering.
Wat betekent dit nu in de praktijk?
Vorig jaar heb ik een distributeur bijgestaan die een conflict kreeg met zijn fabrikant. In de distributieovereenkomst was afgesproken dat bij het beëindigen van de overeenkomst de voorraad die bij de distributeur aanwezig was, teruggekocht moest worden. Dit ging volgens een bepaalde formule en vanaf een bepaalde datum. Er stond dus vast dat de fabrikant (die de distributieovereenkomst had opgezegd) een terugkoopverplichting had voor een bepaald bedrag.
Om het even in perspectief te plaatsen: mijn klant vond dat de voorraad een waarde vertegenwoordigde van zeker wel € 400.000,00. De fabrikant daarentegen vond dat dit aanzienlijk lager was, maar legde niet uit wat het bedrag dan volgens hem wel moest zijn en betaalde ook niet vrijwillig een substantieel deel.
Verzoek tot voorlopige voorziening
Omdat beide partijen niet tot overeenstemming kwamen, hebben we een gerechtelijke procedure gestart waarin we de rechtbank gevraagd hebben om uitspraak te doen over de terugnameverplichting en het daaraan gekoppelde bedrag. Daarnaast is de rechtbank verzocht om ‘alvast’ een beslissing te nemen en een bedrag toe te wijzen bij wijze van voorlopige voorziening, dus nog voordat de zaak (volledig) inhoudelijk was behandeld. In ieder geval dus de fabrikant te veroordelen tot betaling van enig substantieel bedrag. Uiteraard stond daartegenover dat de voorraad of een deel van de voorraad daarvoor aan de fabrikant terug geleverd moest worden.
Door een beroep te doen op deze mogelijkheid van een voorlopige voorziening, heeft mijn klant in het begin van de procedure (na een maand of 3 à 4) een aanzienlijk bedrag van circa € 160.000,00 alvast toegewezen gekregen van de rechter. Dat moest dus dan ook door de fabrikant onmiddellijk betaald worden.
Voor het restant van haar vordering moest mijn klant natuurlijk wel de procedure vervolgen en gelukkig liep ook dat positief af. Uiteindelijk heeft de fabrikant een veroordeling gekregen tot betaling van een bedrag (met de gemaakte kosten erbij) van ongeveer € 600.000,00.
Wanneer is een voorlopige voorziening mogelijk?
Voor een voorlopige voorziening is het van belang dat er wel sprake is van voldoende samenhang met de hoofdvordering. Daarnaast moet je als insteller van een dergelijke voorlopige voorziening aanvoeren waarom je de bodemprocedure niet tot het einde kunt afwachten en dat je daarom alvast een voorschot wil hebben op de vordering die je hebt ingesteld.
In dit voorbeeld was het duidelijk dat er een terugbetalingsverplichting was, alleen stond niet vast hoeveel dat was. Soms kun je aanvoeren dat je alvast betaling dient te ontvangen omdat je daarmee bepaalde kosten kunt afdekken (je advocaat, een deskundige e.d.). Soms lukt het om de rechtbank te overtuigen dat te verwachten is dat over enige tijd een gebrek aan geld bij de wederpartij zal zijn en dit niet afgewacht kan worden waardoor een voorlopige voorziening nodig is.
Of een zaak van een klant zich leent voor een dergelijke voorlopige voorziening hangt natuurlijk af van het individuele geval, maar is in de praktijk zeker het onderzoeken waard.
Meer informatie over voorlopige voorziening
Wilt u graag meer weten over de mogelijkheid om een verzoek tot voorlopige voorziening in te dienen? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen u graag verder.
Auteur: Pim van Zwijndregt